کریسمس در روسیه جزو تعطیلات رسمی محسوب می‌شود که توسط بسیاری از مسیحیان روسیه به عنوان یکی از مهمترین روزهای سال نو جشن گرفته می‌شود. در حالی که برخی از سنت‌های کریسمس در روسیه شبیه به سنت‌هایی است که در غرب انجام می‌شود، برخی دیگر مختص خود کشور روسیه هستند و تاریخ غنی روسیه و سنت‌های مرتبط با کلیسای ارتدکس روسیه را منعکس می‌کنند.

اگر قصد مهاجرت تحصیلی به روسیه یا به طور کلی زندگی در روسیه را دارید، لازم است با فرهنگ و آداب و رسوم این کشور به خوبی آشنا شوید. یکی از رسومات مهم مربوط به برگزاری جشن کریسمس در کشور روسیه می‌باشد که در ادامه این مقاله به طور کامل آن را بررسی می‌کنیم.

درباره کریسمس

کریسمس یک جشن سالانه برای بزرگداشت تولد عیسی مسیح است که عمدتاً در 25 دسامبر به عنوان یک جشن مذهبی و فرهنگی در میان میلیاردها نفر در سراسر جهان برگزار می شود. ضیافتی مرکزی در سال عبادی مسیحی که قبل از آن فصل ظهور یا روزه میلاد مسیح است و فصل کریسمس را آغاز می‌کند که از نظر تاریخی در غرب دوازده روز طول می‌کشد و در شب دوازدهم به اوج خود می‌رسد.

روز کریسمس در بسیاری از کشورها تعطیل عمومی است. این روز از نظر مذهبی توسط اکثر مسیحیان و نیز از نظر فرهنگی توسط بسیاری از غیر مسیحیان جشن گرفته می‌شود.

یکی از جذابیت های سفر به روسیه، شرکت در جشن های سال نو می‌باشد. برای مثال شما می‌توانید با تحصیل در روسیه، خاطراتی خوش از جذابیت جشن‌های روسی در ذهنتان ثبت کنید.

غذاهای مخصوص کریسمس در روسیه

هنگام کریسمس در روسیه مردم با فعالیت هایی مانند صرف یک شام خانوادگی، شرکت در مراسم کریسمس و دیدار با اقوام و دوستان این روز را جشن می گیرند. یک روزه 40 روزه قبل از کریسمس وجود دارد، زمانی که مسیحیان هیچ گوشتی نمی خورند. دوره روزه با اولین ستاره در آسمان شب در 6 ژانویه – نمادی از تولد عیسی مسیح – به پایان می‌رسد. بسیاری از مسیحیان ارتدکس برای شرکت در مراسم کریسمس در آن شب به کلیسا می‌روند.

مردم روسیه در وعده‌های شام کریسمس معمولا گوشت مصرف می‌کنند و غذاهای مخصوص کریسمس در روسیه انواع گوشت خوک برشته، سر خوک پر شده، تکه‌های گوشت بو داده و کلودتس را در بر می‌گیرد. همچنین از غذا‌های مخصوص شام می‌توان کباب غاز با سیب، خرگوش با خامه ترش، گوشت گوزن، گوشت بره، ماهی کبابی، و غیره را نام برد.

از ویژگی‌های هیجان انگیز میز شام در شب کریسمس در روسیه، فراوانی گوشت‌های سرخ و پخته شده و مرغ و ماهی روی میز جشن است که همراه با اجاق روسی، که تهیه حجم زیادی از غذا را ممکن می‌سازد، یک منظره گرم صمیمی و سنتی روسی ایجاد می‌کند.

در این ضیافت غذاهای شیرین و دسرهایی روی میزهای کریسمسی در روسیه وجود دارند که شامل توت، میوه، آب نبات، کیک پای، بال فرشته، بیسکویت، شیرینی زنجبیلی و عسل می‌شوند. نوشیدنی ها شامل آب آشامیدنی (کمپوت و سوپ شیرین، سبیتن)، کیسل و از آغاز قرن هجدهم چای چینی بود.

بابانوئل روسی و بابوشکا

دد موروز یا پدربزرگ فراست به همراه زنش دختر برفی ، نسخه روسی بابانوئل هستند. در روزهای خاکستری اتحاد جماهیر شوروی، آنها در زمستان سخت روسیه برای خانواده‌ها هدیه و وسایل سرگرمی می‌خریدند و این جفت امروزه همچنان محبوب هستند.

یکی از مشهورترین چیزها در مورد کریسمس روسی برای مردم اروپای غربی و ایالات متحده، داستان بابوشکا است. بابوشکا در زبان روسی به معنای مادربزرگ است و طبق گفته‌های عامیانه، بابوشکا در زمان جستجوی کودک مسیح غذا و سر پناهی به مغان نداد و تا امروز در جستجوی کودک عیسی در حومه شهر سرگردان است. در طول راه، او از خانه‌هایی که کودکان در آن زندگی می‌کنند بازدید کرده و موقع کریسمس به آنها کادو می‌دهد.

روزه کریسمس

روزه گرفتن در زمان کریسمس یک سنت قدیمی روسی محسوب می‌شود که ریشه آن به آیین ارتدکس بر می‌گردد. مدت زمان روزه گرفتن معمولا تا پس از مراسم عبادت عصرانه یا تا زمان آشکار شدن اولین ستاره ادامه دارد. شام بعد از روزه بسیار مفصل سرو می‌شود.

کوتیا که نوعی فرنی به حساب می‌آید به عنوان وعده اصلی شام سر سفره وجود دارد. این غذا بسیار نمادین است که ترکیبات آن انواع غلات مختلف به منزله امید و عسل و دانه خشخاش به منزله خوشبختی و آرامش است.

درخت کریسمس در روسیه

درخت کریسمس اولین بار در قرن 18 در روسیه ظاهر شد. این درخت توسط پیتر اول، با الهام از جشن‌های کریسمسی که در غرب دیده بود، معرفی شد. طبق فرمان او، تزئین خانه‌ها و خیابان‌ها با شاخه‌های همیشه سر سبز با سال نو همراه بود تا باعث ایجاد ناآرامی در کلیسای ارتدکس نشود.

البته همین فرمان، میلاد مسیح را به عنوان عصر مرجع در روسیه اعلام کرد و روز اول ژانویه به عنوان روز جشن سال نو معرفی شد. اما پس از مرگ تزار، جشن باشکوه سال نو متوقف شد و درختان سال نو فقط در میخانه‌ها دیده می‌شدند.

سنت تزئین درختان کریسمس در روسیه تنها در آغاز قرن نوزدهم، در زمان سلطنت نیکلاس اول و همسرش الکساندرا فدوروونا که اصالتاً آلمانی بود، ظاهر شد. در ابتدا، خانواده سلطنتی درخت کریسمس را در اتاق‌های شخصی خود تزئین کردند.

در روز کریسمس سال 1828، امپراتور در یک اتاق غذاخوری بزرگ چندین میز ترتیب داد که روی آن درختان کریسمس تزئین شده با شمع، شیرینی، سیب‌های طلاکاری شده و نان زنجبیلی وجود داشت. همچنین در زیر درختان اسباب بازی، وسایل چینی، لباس و هدایای دیگر قرار داده بودند.

مفهوم فرهنگی درخت کریسمس

کلمه “درخت کریسمس” در روسیه علاوه بر اینکه معنای درخت می‌دهد، مفهوم تعطیلات کریسمس را نیز تداعی می‌کند. اولین کسانی که در روسیه درخت کریسمس را وارد منزل خود کردند، آلمانی های پترزبورگ بودند. خانواده شاهنشاهی از این سنت خیلی خوششان آمد و در کاخ هایشان از آن استفاده کردند.

ملکه الکساندرا فئودوروونا، همسر امپراتور نیکلاس دوم، مراسم تعطیلات “درخت کودکان” را برای خواهرزاده‌های خود ترتیب داد. ثروتمندان شهر نیز در طی سال‌های بعد، شروع به آوردن یک درخت کریسمس برای خادمان کردند. نحوه تزیین درخت به صورتی بود که هدیه ها را هم در زیر درخت می‌گذاشتند و هم به نقاط مختلف آن آویزان می‌کردند.

روس‌ها خانه‌های خود را با درخت کریسمس تزئین کرده و اغلب برگ‌های کاج را روی درهای ورودی خانه قرار می‌دهند. درخت کریسمس روسی معمولاً در پایان ژانویه پس از روز عید تعمید مسیح پایین می‌آید.

هدایای روسی کریسمس

برخی از خانواده‌ها هنگام کریسمس در روسیه هدایایی را رد و بدل می‌کنند و سنت کادو دادن را در روز سال نو ادامه می‌دهند. با تعطیلی های متعدد به طور همزمان، هدایای زیادی در طول فصل خریداری می شود.

عروسک های تودرتو یا عروسک های ماتروشکا از هدیه‌های مورد علاقه مردم روسیه هستند و هدایایی عالی برای همه سنین و دختران و پسران هستند. عروسک‌های تودرتو را می‌توان به زیبایی تزئین کرد یا آنها را شبیه شخصیت‌های کارتونی یا افراد مشهور و با تم کریسمس ساخت. عروسک‌های تودرتوی بزرگ با تعداد زیادی عروسک کوچک در داخل آنها گران‌تر از عروسک‌هایی هستند که تنها چند عروسک دارند.

البته تنها این عروسک ها نیستند! از دیگر هدایایی کریسمی در روسیه می‌توان به کلاه روسی، جعبه‌‌های لاکی، ودکا، چای روسی، چکمه‌های پشمی اشاره کرد.

سایر رسوم کریسمس

بسیاری از آداب و رسوم کریسمس روسیه از فرهنگ بت پرستی که قبل از ورود مسیحیت در روسیه وجود داشت، سرچشمه می‌گیرد. مراسم بت پرستی که برای به ارمغان آوردن یک سال خوب با برداشت غنی طراحی شده بود، از اواخر دسامبر تا حدود اواسط ژانویه انجام می شد. هنگامی که مسیحیت به روسیه رسید، این آیین‌ها با آداب و رسوم دین تازه وارد ترکیب شدند و آمیزه‌ای منحصر به فرد از سنت‌های کریسمس را ایجاد کردند که امروزه نیز در روسیه رعایت می‌شوند.

به طور سنتی، جشن‌های کریسمس در روسیه در شب کریسمس آغاز می‌شود که Сочельник (saCHYELnik ) نامیده می‌شود . نام Сочельник از کلمه сочиво (SOHchiva) گرفته شده است؛ یعنی غذای خاصی که از غلات (معمولا گندم)، دانه‌ها، آجیل، عسل و گاهی اوقات میوه‌های خشک تهیه می‌شود.

این وعده غذایی که به عنوان کو тья (kooTYA) نیز شناخته می‌شود، به معنای پایان روزه سخت ولادت است که به مدت چهل روز برگزار می شود. روزه ولادت تا زمانی که اولین ستاره در آسمان شب در شب Сочельник دیده شود، برگزار می‌شود، تا نمادی از ظهور ستاره بیت لحم باشد که الهام بخش و هدایت سه مرد خردمند به خانه عیسی در اورشلیم است.

روزهای کریسمس در روسیه همراه با خانواده سپری و به عنوان زمانی برای بخشش و عشق در نظر گرفته می‌شود. مردم روسیه در این مراسم مردم هدایای گوناگونی به عزیزان خود می‌دهند و خانه‌ها با مجسمه هایی از فرشتگان و ستاره ها تزئین می‌شوند. بسیاری از روس‌ها در مراسم عشای ربانی کریسمس در شب کریسمس شرکت می‌کنند.

پس از تاریک شدن هوا، هنگامی که روزه افطار می‌شود، خانواده ها برای خوردن یک وغذای جشن دور هم می‌نشینند. بر سر سفره غذا به طور سنتی، انواع ترشی از جمله غوره، قارچ ترشی، کلم ترش و سیب ترشی سرو می‌شود. سایر غذاهای سنتی شامل گوشت پای، قارچ، ماهی یا سبزیجات است. نوعی نوشیدنی به نام сбитень (ZBEEtyn’) که با ادویه و عسل درست می شود نیز سرو می شود. ( زبیтень زمانی محبوب ترین نوشیدنی در روسیه بود، قبل از اینکه چای وارد فرهنگ غذایی آنها شود.

امروزه، وعده‌های غذایی کریسمس روسی متنوع است؛ برخی خانواده‌ها از سنت پیروی کرده و برخی دیگر غذاهای کاملا متفاوتی را انتخاب می‌کنند. بسیاری از روس‌ها روزه نمی‌گیرند یا در کلیسا شرکت نمی‌کنند؛ اما همچنان کریسمس را جشن می‌گیرند و این تعطیلات را جشنی از عشق، پذیرش و بردباری می‌دانند.

فال کریسمس

فال گیری سنتی است که در دوران پیش از مسیحیت در روسیه آغاز شد (ولی توسط کلیسای ارتدکس روسیه تایید نشده است).

به‌طور سنتی، فال گیری توسط زنان جوان و مجردی که در یک خانه یا یک بانیا (BAnya) – یک سونا روسی است- جمع می‌شدند، انجام می‌شد. زنان فقط لباس خواب می‌پوشیدند و موهای خود را باز نگه می‌داشتند. البته زنان و مردان متاهل حق شرکت در مراسم فالگیری را نداشتند. در عوض، زنان مسن‌تر برایگو ы (zagaVOry) اجرا می‌کردند: آیین‌هایی مبتنی بر کلمه که برای ایجاد رفاه برای خانواده‌هایشان بود.

در روسیه امروزی، تمام خانواده در بسیاری از مراسم فالگیری شرکت می‌کنند. خواندن تاروت، خواندن برگ چای و پیشگویی فال قهوه نیز رایج است. در ادامه چند نمونه از روش های سنتی فال گیری که در جشن‌های کریسمس روسیه انجام می شود آورده شده است:

در این روش کاسه ای را پر از برنج می‌کنند و سوال می پرسند یا آرزو می‌کنند. هنگامی که دست خود را داخل کاسه می‌کنید و دوباره آن را بیرون می آورید، باید تعداد دانه هایی که به دستتان چسبیده است را بشمارید. عدد زوج به این معنی است که آرزو به زودی برآورده می‌شود، در حالی که عدد فرد به این معنی است که آن آرزو بعد از مدتی طولانی به حقیقت می‌پیوندد. همچنین می توان آن را به عنوان یک پاسخ بله یا خیر به سوال در نظر گرفت.

در روشی دیگر به تعداد افراد حاضر در جمع، فنجان یا لیوان تهیه می‌کنند. درون هر فنجان یکی از اشیای زیر را قرار می‌دهند (در هر فنجان یک شیء): یک انگشتر، یک سکه، یک پیاز، مقداری نمک، یک تکه نان، مقداری شکر و آب.

سپس همه به نوبت برای انتخاب فنجان، چشمان خود را بسته نگه می‌دارند. شی انتخاب شده نشان دهنده آینده نزدیک است. انگشتر به معنای عروسی، سکه به معنای ثروت، نان به معنای فراوانی، شکر به معنای اوقات خوشی و خنده، پیاز به معنای اشک، نمک به معنای روزهای سخت و یک فنجان آب به معنای زندگی بدون تغییر است.

8 مکان مشهور برای بازدید هنگام کریسمس در روسیه

کریسمس که که موقع هدیه دادن و هدیه گرفتن است، حال و هوای جشن و شادی را به ارمغان می‌آورد. تعطیلات در چنین زمانی تبدیل به یک امر شادی آور می شود؛ زیرا می‌توانید این جشن‌ها را در سراسر جهان ببینید. بنابراین، در صورتی که تصمیم سفر به روسیه در هنگام کریسمس را داشته باشید، در اینجا چند مکان وجود دارد که پیشنهاد می‌کنیم حتما از آنها بازدید کنید:

• مسکو
• سوزدال
• یاروسلاول
• سن پترزبورگ
• کازان
• نوگورود
• دریاچه بایکال
• ولادی وستوک