کازان پایتخت جمهوری تاتارستان در فدراسیون روسیه است که براساس سرشماری ۲۰۱۰ روسیه با ۱٬۱۴۳٬۵۳۵ نفر جمعیت، هشتمین شهر پرجمعیت و یکی از مهم‌ترین شهرهای روسیه به‌شمار می‌رود.
شهر کازان محل تلاقی رودهای وُلگا و کازانکا در بخش اروپایی روسیه است. کرملین کازان از میراث جهانی یونسکو است. یونسکو در سال ۲۰۰۵ میلادی، در مراسمی سالگرد هزارسالگی شهر کازان را به‌عنوان شهری چندقومیتی و محل زندگی مسالمت‌آمیز مسلمان و مسیحی گرامی داشت. در آوریل ۲۰۰۹، لقب رسمی «پایتخت سوم فدراسیون روسیه» برای این شهر درنظر گرفته شد و در سال ۲۰۰۹ به‌عنوان پایتخت ورزشی روسیه انتخاب شد. کازان در سال ۲۰۱۳ میزبان مسابقات المپیاد تابستانی دانشجویی، ۲۰۱۵، میزبان مسابقات جهانی ورزش‌های آبی و یکی از شهرهای میزبان جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸ در روسیه است.
کازان از دیرباز ارتباطاتی با ایران داشته، به‌طوری که در آکادمی علوم تاتارستان بخش ایران‌شناسی فعال بوده که خانم آلسو ارسلان اوا آیراتونا ریاست رئیس مرکز ایران شناسی آکادمی علوم تاتارستان برعهده داشته، و آموزش زبان فارسی نیز در دانشگاه اسلامی روسیه انجام می‌گیرد.
در سال ۱۳۸۶ کنسولگری ایران به دلیل همکاری‌های اقتصادی و فرهنگی با منطقه تاتارستان در مقابل ایجاد کنسولگری روسیه در رشت شروع به‌کار کرد.هم اکنون رسول شایان سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در کازان می باشند .
کازان سومین شهر بزرگ علمی روسیه پس از مسکو و سن‌پترزبورگ است، که دانشگاه‌های بزرگی همچون دانشگاه کازان، دانشگاه اسلامی روسیه، دانشگاه فرهنگ و هنر کازان، دانشگاه فنی کازان فعال است.